تحلیل باستان شناختی تحولات تاریخی- اقتصادی اشکانیان در قرن دوم میلادی بر اساس آنالیز شیمیایی مسکوکات ضرب شده در ضرابخانه ماد (هگمتانه) .

بی شک مسکوکات اشکانی یکی از مهمترین منابع دست اول پژوهش تاریخ ایران از سده 3ق.م تا پایان فرمانروایی اشکانیان در سال 224م. بشمار می روند. خیل سکه های بر جای مانده بالغ بر چهارصدسال حکومت، شاهد بی نظیری است که با شیوه و تاثیر متنوع، اطلاعاتی در مورد توالی شاهان، تشکیلات ضرابخانه ها، شرایط سیاسی و اقتصادی، نوع پوشاک و... در اختیار می گذارند. در این دوره داد و ستد بوسیله سکه های نقره، مس و برنز انجام می گرفت. بر روی این سکه ها، تصویر نیم رخ یا تمام رخ شاه به طرز دقیقی حک شده و بر پشت آنها نیز معمولاً نقش ارشک موسس این سلسله نشسته بر روی تخت دیده می شود که کمانی با دست راست، در مقابل خود نگه داشته است. غالباً در پشت سکه ها بویژه چهار درهمی‏ها و یک درهمی ها، تعدادی علایم اختصاری درکنار نقش‏ اصلی سکه نقر شده است که مبین و معرف ضرابخانه شهری است که سکه در آن ضرب شده است. درهم ها عمدتاً در ضرابخانه اکباتان (هگمتانه) و سکه های چهاردرهمی به طور عمده در سلوکیه و در مواردی در شوش ضرب می شدند. بسیاری از ضرابخانه‏های شاهی از جمله اکباتان(هگمتانه) و سلوکیه تا دوران آخرین شهریار پارت اردوان‏ پنجم / ششم (224 م)- دایر بوده اند.